تمثیلات حافظ در استعارات و تشبیهات چند لایه ای

author

  • بهناز رستگارمنش عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی دانشجوی دکترای ادبیات حماسی دانشگاه فردوسی
Abstract:

تمثیل از مباحث علم بیان و حکایت و روایتی است که به عنوان مشبهٌ­به برای مطلبی در کلام  می­آورند و هرچند که معنای ظاهری دارد امّا مراد گوینده، معنای کلّی­تر دیگری است. در تمثیل معمولاً سمبل هم به کار می­رود. این مقاله در پی پاسخ­گویی به سوالاتی از این قبیل بوده است که کاربرد صنعت ادبی تمثیل در غزل حافظ چیست؟ حافظ چگونه از این شیوه در حصول اهداف خود استفاده کرده است؟ چه رابطه­ای بین تمثیل و نمادهای حافظ برای بیان اندیشه­های پارادوکسی او است؟ تمثیل­های حافظ از نوع صنعت ادبی و نماد گونه­اند. مقالۀ حاضر با استفاده از روش کتاب­خانه­ای و اسنادی با رویکرد تحلیلی به بررسی تمثیل در دامنۀ کمی غزل حافظ، به شیوۀ کیفی پرداخته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و تحلیل تشبیهات و استعارات تاریخ جهانگشای جوینی

تاریخ جهانگشای جوینی، برجسته‌ترین اثر تاریخی عهد مغول است. بسیاری از مورّخان قرن هفتم و حتی تاریخ نویسان امروزی در سراسر جهان در نوشتن آثارشان به این کتاب نظر خاصی داشته‌اند. جوینی با کلام نافذ خویش، تصاویری دقیق و ناب از سه دوره تاریخی مغول، خوارزمشاهیان و اسماعیلیان ارائه داده است. جوینی برای شرح و بسط احوال اجتماعی و واقعیّات تاریخی گذشته بر مردم ایران علاوه بر بیان صریح و جامع حقایق تاریخی به...

full text

بررسی ژرف ساخت اساطیری تشبیهات و استعارات دیوان حافظ

اساطیر، عامل پیوند گذشته، حال و آینده به یکدیگر و شریان های جاری مشترک، میان اقوام و ملل هستند. روایاتی که از دریافت ها، تأمّلات و احساسات عمیق درونی و بیرونی، پرده بر می دارند و گذر زمان از بار معنایی آن ها نمی کاهد. بر خلاف آن چه که برخی می-پندارند، اسطوره هرگز نمی میرد؛ چراکه ذهن بشر، اسطوره ساز و حافظ آن ها است. ناخودآگاه جمعی بشر، از مهم ترین عوامل حفظ این باورها و اطّلاعات پیش از تاریخ و من...

15 صفحه اول

بررسی و تحلیل تشبیهات و استعارات تاریخ جهانگشای جوینی

تاریخ جهانگشای جوینی، برجسته ترین اثر تاریخی عهد مغول است. بسیاری از مورّخان قرن هفتم و حتی تاریخ نویسان امروزی در سراسر جهان در نوشتن آثارشان به این کتاب نظر خاصی داشته اند. جوینی با کلام نافذ خویش، تصاویری دقیق و ناب از سه دوره تاریخی مغول، خوارزمشاهیان و اسماعیلیان ارائه داده است. جوینی برای شرح و بسط احوال اجتماعی و واقعیّات تاریخی گذشته بر مردم ایران علاوه بر بیان صریح و جامع حقایق تاریخی به...

full text

تشبیهات و استعارات در دیوان ناصر خسرو

برای پی بردن به ظرفیت ها و زیبایی های زبانی و بیانی آثار ادبی نظم و نثر، لازم است که قبل از هرچیز با علوم بلاغی از جمله علم بیان آشنا باشیم. علم بیان از صورتهای متمایز خیال بحث می کند و تشبیه و استعاره که موضوع این پژوهش است، از جملهی این صورتهای خیال هستند. شاعران و نویسندگان برای بیان اندیشه های خود و تجسم بخشیدن به صور ذهنی خویش به تشبیه و استعاره متوسل می شوند. ناصر خسرو قبادیانی شاعر و قص...

تشبیهات و استعارات در دیوان فرخی سیستانی

پس از قرائت دقیق دیوان فرخی سیستانی ابیاتی که دارای تشبیه و استعاره بودند را تفکیک نموده و سپس مشبه هایی که به مشبه به های مختلف تشبیه شده اند را در کنار هم آورده و از تکرار آنها پرهیز کرده ام ابیاتی که به عنوان شاهد مثال آورده شده به همراه آدرس دقیق آنها یعنی شماره ی بیت و قصیده یا قطعه و ... ذکر شده است. عنوان تشبیه مضمر و تفضیل در ابیاتی که دارای چنین تشبیهاتی هستند نوشته شده و در استعاره نو...

15 صفحه اول

بررسی تشبیهات و استعارات دیوان خواجوی کرمانی

فصل اول این رساله نگاهی کوتاه است به زندگی و آثار خواجو؛ نیز از ویژگی‏های شعری و تأثیر و تأثرات وی به صورت گذرا مطالبی ذکر شده است. در فصل دوم تعاریف و کلیاتی در خصوص تشبیه و استعاره و انواع آن‏ها به همراه نمونه‏هایی از اشعار خواجو و دیگر شاعران آمده است. فصل سوم به ذکر تشبیهات دیوان خواجو به ترتیب الفبایی اختصاص دارد. نگارنده در این فصل پس از استخراج تشبیهات دیوان خواجو و حذف موارد تکراری ه...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 35

pages  36- 51

publication date 2018-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023